przejdź bezpośrednio do treści

O Muzeum

Ogród

Na terenie Muzeum Miasta Łodzi do dziś znajduje się ogród pamiętający czasy rodziny Poznańskich. Choć jego kształt i rozmiary przez kolejne dekady ulegały licznym zmianom, na tyłach pałacu zachowała się część historycznej parkowej architektury, oryginalnej roślinności, a trzy z okazów drzew od 2024 są ogłoszone pomnikami przyrody.

W czasach rodziny Poznańskich

Pierwotnie rezydencję otaczało rozległe założenie ogrodowo-parkowe w stylu angielskim,  z alejkami o nieregularnym kształcie. Na obszarze rozpościerającym się od ulicy Ogrodowej do Drewnowskiej i dawnego koryta rzeki Łódki mieściła się nie tylko część spacerowa, ale także ogród warzywny z cieplarnią, oranżerią, strzelnicą oraz budynkami gospodarczymi i mieszkalnymi.

Podczas rozbudowy pałacu przeprowadzonej w 1902 r. przez synów Izraela Poznańskiego dodano półkoliste tarasowe zejście do ogrodu wraz z wysuniętym widokowym podium, okolonym schodami. Oświetlały je dwie latarnie gazowe w formie posągów przedstawiających rzymskich strażników. Elegancką parkową architekturę uzupełniała fontanna z misą w kształcie czteroliścia, a oś widokową przedłużała tralkowa balustrada z symetrycznie usytuowanymi schodami, prowadzącymi w głąb alejek ogrodu.

Roślinność w ogrodzie

Opracowany przez Leona Grabowskiego, właściciela łódzkiej firmy ogrodniczej, projekt zieleni łączył krótko strzyżone trawniki z kępami drzew i barwnymi kwietnikami. Przestrzeń urozmaicały niewielkie akweny – sztuczne jeziorko i oczko wodne. Spośród dawnych nasadzeń do dziś przetrwało blisko 60 gatunków drzew, krzewów i pnączy. Szczególną uwagę zwracają dwie unikalne odmiany klonu, niewystępujące nawet w polskich podręcznikach dendrologii, oraz żółtolistny jawor „Worley”. Wśród tego bogatego gatunkowo drzewostanu znalazły się dwa okazy klonu zwyczajnego “Cucullatum” oraz jeden klon zwyczajny “Schwedleri”, które w 2024 roku zostały objęte ochroną w formie pomników przyrody.

Po 1939 roku

Gdy podczas II wojny światowej pałac rodziny Poznańskich został przejęty przez hitlerowskie władze, ogród uległ degradacji, a ozdobną fontannę zlikwidowano. Znaczne zmniejszenie powierzchni terenów zielonych przyniosła rozbudowa skrzydła bocznego rezydencji w latach 40. XX w. i wzniesienie skrzydła poprzecznego w kolejnej dekadzie.

Ogród dzisiaj

Ślady dawnego projektu architektonicznego odnajdziemy w zachowanym podjeździe z latarniami, schodkach prowadzących do alejek, a także rotundzie, która niegdyś osłaniała elektryczną pompę wodną. W ramach prac konserwatorskich w miejscu oryginalnej fontanny odtworzono niewielki dziedziniec, a opodal umieszczono inną zabytkową fontannę. Zdobi ją rzeźba przedstawiającą młodą nagą kobietę, przypisywana łódzkiemu artyście Wacławowi Konopce.