Muzeum Miasta Łodzi

Zamożni łodzianie, podążając za europejską modą, urządzali w swych rezydencjach pokoje orientalne, utrzymane w stylu chińskim, japońskim lub mauretańskim. Wystawa nawiązuje do ówczesnych trendów, ukazując przykład tego typu pomieszczenia.

Reprezentanci pierwszego pokolenia burżuazji w zdecydowanej większości nie wykazywali zainteresowania sztuką. Gdy jednak ich fortuny rosły, stopniowo zaczęły się w nich rozbudzać także aspiracje kolekcjonerskie. Gromadzone dzieła służyły nie tylko do dekoracji wnętrz coraz bardziej okazałych siedzib, ale również do podniesienia społecznego prestiżu i splendoru rodu. Pokoje orientalne w łódzkich rezydencjach łączyły w swym wystroju przenikające się wpływy drobnomieszczańskie i burżuazyjne, które próbowały asymilować wzorce arystokratyczne. Dla zamożnego „Lodzermenscha” dom stanowił ważny obszar autoprezentacji, ułatwiający mu wstęp do grupy elity finansowej i kulturalnej, śledzącej także najnowszą modę.

Zainteresowanie Orientem miało dodatkowy aspekt socjologiczny. Stanowiło bowiem w rzeczywistości fabrycznego miasta rodzaj eskapizmu przed szarą codziennością. W wielu zamożnych domach pożądanymi obiektami dekoracyjnymi były barwne drzeworyty Ukyo-e, meble, drobne przedmioty z laki, ceramika, wyroby z brązu, a także tkaniny, wśród których dominowały kobierce perskie, anatolijskie i kaukaskie. Wśród najbardziej znanych łódzkich kolekcji można wymienić te należące do Henryka Karola Grohmana, Juliusza Teodora Heinzla barona von Hohenfels, Karola Wilhelma II Scheiblera i jego żony Anny Julii Melanii z Grohmanów. Pojedyncze obiekty sztuki orientalnej lub mniejsze zbiory, traktowane jako element dekoracji wnętrz, należały m.in. do Alfreda Biedermanna i jego żony Marty Anny von Behrens, Laury Elizy Kindermann, oraz Gustawa Geyera.

Wśród orientaliów gromadzonych przez rodzinę Poznańskich, zwłaszcza mieszkającego w pałacu Ignacego i jego żonę Belę z Tykocinerów, oraz jego młodszego brata Karola i jego żonę Felicję z Osserów, na szczególną uwagę zasługuje ceramika chińska i japońska oraz tkaniny (hafty na jedwabiu i kobierce).

Kurator: dr Łukasz Grzejszczak