Hirszenberg brothers – in search of the promised land
November 24, 2016 - March 5, 2017

Miejsce: Galeria Wystaw Czasowych, Galeria “W biegu”, Sala Jadalna, Sala Lustrzana, Saloniki artystyczne
Muzeum Miasta Łodzi, ul. Ogrodowa 15
Kuratorzy: Adam Klimczak (Muzeum Miasta Łodzi), Teresa Śmiechowska (Żydowski Instytut Historyczny im. E. Ringelbluma w Warszawie)
Współpraca kuratorska: dr Łukasz Grzejszczak, Izabella Powalska

 

Pierwsza od ponad 80 lat, unikalna w skali międzynarodowej, monograficzna wystawa Samuela Hirszenberga oraz jego braci: Leona (malarza) i Henryka (architekta), na którą złożyło się około 100 wybitnych dzieł sztuki związanych z różnymi formami działań artystów i ich artystycznego otoczenia, wypożyczonych z instytucji polskich i zagranicznych oraz od osób prywatnych. Był to kolejny milowy krok w odkrywaniu spuścizny artystycznej najwybitniejszych artystów żydowskich polskiego pochodzenia, a tym samym w podnoszeniu lokalnej świadomości na temat historii miasta tworzonego przez wielokulturową społeczność.

Wystawę poprzedziły prace konserwatorskie czterech monumentalnych obrazów Samuela Hirszenberga znajdujących się w Muzeum Miasta Łodzi, a towarzyszyły jej: program edukacyjny zachęcający do aktywnego zwiedzania, multimedialne aplikacje prezentujące historię reprezentacyjnych sal Pałacu i dwujęzyczne wydawnictwo.

Osoba Samuela Hirszenberga, uważanego za jednego z prekursorów sztuki żydowskiej w Polsce, jest silnie związana z siedzibą Muzeum Miasta Łodzi, posiadającego wyjątkową w skali światowej spuściznę po artyście. Pałac Poznańskich (wpisany od 2015 roku na listę pomników historii), w którym mieści się muzeum, należał bowiem do najbardziej znanego żydowskiego fabrykanta w Łodzi – Izraela Kalmanowicza Poznańskiego i jego synów, będących mecenasami artysty. To właśnie Hirszenberg jest autorem monumentalnych obrazów stanowiących ozdobę dwóch reprezentacyjnych sal Pałacu (jedynych tego typu zachowanych na świecie), zaprojektowanych jako element wystroju pomieszczenia. Niektóre z nich, np: „Pożegnanie/Pejzaż ze sceną rodzajową”, „Wjazd/Krajobraz z jeźdźcem”, „Muza/Kobieta z lirą”,  „Dziewczyna z owocami/Kobieta z owocami”, są nadal elementem wyposażenia Sali Jadalnej Pałacu, inne jak: „Akt kobiecy”, „Pasterz grający na fujarce”, „Akt kobiecy-Laura”, zachowane z wojennej pożogi, znajdują się w posiadaniu Muzeum Miasta Łodzi i Muzeum Sztuki w Łodzi.

Wstępem do wystawy była zorganizowana w roku 2015 przy okazji wystawy „Dziedzictwo dwóch kultur. Kolekcja rodziny Poznańskich z Muzeum Polskiego w Rapperswilu” Międzynarodowa Konferencja “Bracia Hirszenbergowie – w poszukiwaniu ziemi obiecanej”. Przedstawiono na niej głosami najwybitniejszych ekspertów z Polski i Izraela rolę Samuela, Leona i Henryka Hirszenbergów dla polskiej, żydowskiej i europejskiej kultury oraz podsumowano dotychczasową wiedzę o ich życiu i twórczości. Podjęta wówczas współpraca z Żydowskim Instytutem Historycznym w Warszawie była kontynuowana i obejmowała wspólne planowanie obu wystaw (druga odsłona wystawy miała miejsce w siedzibie Instytutu, w Warszawie, w dniach: 30 marca – 4 czerwca 2017 r.), prace badawcze nad twórczością braci oraz towarzyszące działania edukacyjne.

Wystawa została dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Miasta Łodzi.

Wernisaż wystawy

24 listopada 2016, godz. 18:00
Miejsce: Sala Lustrzana
Muzeum Miasta Łodzi, ul. Ogrodowa 15
Wstęp wolny

Program wydarzeń towarzyszących
Wszystkie wydarzenia odbywają się w Muzeum Miasta Łodzi przy ul. Ogrodowej 15. Wstęp wolny (z wyjątkiem zajęć edukacyjnych).

Oprowadzania po wystawie

27 listopada 2016, godz. 12:30
Oprowadzanie kuratorskie
Prowadzący: dr Łukasz Grzejszczak, Adam Klimczak, Teresa Śmiechowska

11 grudnia 2016, godz. 13:00
Oprowadzanie dla osób z dysfunkcją wzroku i prezentacja makiety dotykowej obrazu „Pożegnanie” Samuela Hirszenberga
Wydarzenie w ramach projektu “samoDZIELNI W KULTURZE”
Prowadząca: Paulina Długosz

29 stycznia 2017, godz. 12:30
„Tożsamość żydowska w twórczości braci Hirszenbergów”
Wydarzenie w ramach Dni Pamięci
Prowadząca: Anna Łagodzińska

8 lutego 2017, godz. 16:30

„Różne tropy w twórczości braci Hirszenbergów”
Oprowadzanie z asystentem osób niewidomych i tłumaczem języka migowego
Prowadząca: Paulina Długosz

22 lutego 2017, godz. 16:00
Oprowadzanie po części wystawy “Łódzkie środowisko artystyczne 1880-1918”
Prowadzący: dr Łukasz Grzejszczak

1 marca (środa), godz. 16:00
“Twórczość Samuela Hirszenberga a tradycja żydowska”
Oprowadzanie dla osób z dysfunkcją wzroku
Prowadzenie: Paulina Długosz

5 marca 2017, godz. 12:30
„Czym dziś jest spuścizna artystyczna braci Hirszenbergów?”
Finisażowe oprowadzanie kuratorskie
Prowadzący: dr Łukasz Grzejszczak, Adam Klimczak, Teresa Śmiechowska

Wykłady

25 listopada 2016, godz. 17:00
„Piękna nasza Francja cała! Artyści polscy wobec francuskiego pejzażu na przełomie XIX i XX wieku”
Prowadząca: dr Ewa Bobrowska

14 grudnia 2016, godz. 17:00

„Środowisko artystów łódzkich 1880-1918”
Prowadzący: dr Łukasz Grzejszczak

11 stycznia 2017, godz. 17:00
„Żyd wieczny tułacz” a dzieje prześladowań
Prowadząca: Anna Łagodzińska

15 lutego 2017, godz. 17:00
„Szkoła talmudystów” a żydowskie oświecenie i jego konsekwencje
Prowadząca: Anna Łagodzińska

1 marca 2017, godz. 17:00

„Spinoza wyklęty” a filozofia żydowska
Prowadzący: Anna Łagodzińska

Zajęcia edukacyjne dla gości indywidualnych

20 listopada 2016, godz. 12:30

“W poszukiwaniu ziemi obiecanej”
Prowadzące: Paulina Długosz, Agnieszka Król

19 lutego 2017, godz. 12:30
“Tajemnice zaginionych obrazów”
Prowadząca: Paulina Długosz

Bilety: 7 zł / os., 10 zł / 2 os., 15 zł / 3 os. itd.
Liczba miejsc ograniczona, obowiązują zapisy: 42 254 90 11 lub edukacja@muzeum-lodz.pl

Zajęcia edukacyjne dla grup

W okresie trwania wystawy (24.11.2016-05.03.2017) Dział Upowszechniania i Edukacji prowadzi zajęcia dla grup zorganizowanych. Dodatkowe informacje i zapisy: 42 254 90 11, edukacja@muzeum-lodz.pl

Do pobrania

Tekst kuratorski dot. jednej z części wystawy zatytułowanej “Łódzkie środowisko artystyczne 1880-1918”

Ulotka – mapka do wystawy

About exhibition (english) / opis wystawy w języku angielskim

Katalog cyfrowy projektu