Rok 2023 ustanowiono w Łodzi Rokiem Pawła Kleckiego – łodzianina, kompozytora i jednego z najwyżej cenionych dyrygentów minionego stulecia. W tym roku przypadła 50. rocznica jego śmierci. Inicjatorzy obchodów – Muzeum Miasta Łodzi oraz Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi zapraszają na program wydarzeń przybliżających postać Pawła Kleckiego.

Centrum obchodów Roku Pawła Kleckiego w Muzeum Miasta Łodzi stanowi wystawa „Paweł Klecki i muzyka Łodzi”, która będzie dostępna dla odwiedzających od 23 września 2023 roku do 10 marca 2024 roku. Wystawie będą towarzyszyć oprowadzania, spotkania, a także specjalne koncerty z cyklu „Muzyka Łodzi”. Te ostatnie realizowane we współpracy z Fundacją im. Stanisława Liszewskiego.

Program towarzyszący wystawie:

23.09.2023 r., godz.16:30

Koncert kameralny „Muzyczne Wspomnienie: Paweł Klecki i Grażyna Bacewicz” w ramach cyklu „Muzyka Łodzi”. W programie premierowe wykonania utworów Pawła Kleckiego.

Wystąpią: The Bacewicz String Quartet

24.09.2023 r., godz. 14.00

Oprowadzanie kuratorskie po wystawie

Prowadzenie: dr Wojciech Wendland

07.10.2023 r., godz. 12.00

Oprowadzanie kuratorskie po wystawie (spotkanie tłumaczone na PJM, asysta przewodnika deskryptora)

Prowadzenie: dr Wojciech Wendland

20.10.2023, godz. 18.00

Spotkanie z autorami i redaktorami książki “Paweł Klecki – portret artysty z historią w tle” połączone z oprowadzaniem po wystawie

Prowadzenie: Piotr Mika

Przypadająca w 2023 roku pięćdziesiąta rocznica śmierci Pawła Kleckiego sprowokowała do zainteresowania tą postacią badaczy, reprezentujących łódzkie środowisko i działających w kręgu Katedry Teorii Muzyki Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, do których dołączyli teoretycy, muzykolodzy, historycy i dyrygenci z innych ośrodków akademickich krajowych i zagranicznych. Ten kilkunastoosobowy zespół doprowadził do stworzenia książki, która stanowi pierwsze tak szerokie i wielowymiarowe naukowe ujęcie aspektów jego biografii oraz działalności dyrygenckiej i kompozytorskiej.

08.10.2023, godz. 12.00

Tytuł: „Co słychać w Muzeum?” – rodzinne warsztaty muzyczne

Prowadzenie: Magdalena Włodarczyk, Jakub Czech

Podczas warsztatów uczestnicy zostaną zapoznani z twórczością wybitnych łódzkich muzyków (Pawła Kleckiego, Aleksandra Tansmana oraz Artura Rubinsteina), podstawami technik dyrygenckich, stworzą również własne instrumenty muzyczne. Zajęcia przeznaczone dla dzieci w wieku 6-10 lat oraz ich opiekunów. Program zostanie tak przygotowany, aby każdy uczestnik mógł nie tylko usłyszeć dźwięk, ale również go poczuć. Warsztaty będą szansą na doświadczenie rytmu i fizyczne odczucie dźwięków, dzięki którym uczestnicy zajęć będą mogli poczuć rytm, drgania, wibracje i siłę dźwięku. Warsztaty będą miały charakter praktyczny, dzięki czemu w atmosferze zabawy wzmocniony zostanie potencjał twórczy uczestników. Własnoręcznie przygotowane instrumenty oraz batuty wykorzystywane podczas zajęć uczestnicy będą mogli zabrać do domu.

17 grudnia (niedziela), godz. 16.30

Koncert “Muzyka Kwiatów polskich” w ramach cyklu “Muzyka Łodzi”. W programie piosenki do słów Juliana Tuwima w aranżacji Witolda Janiaka.

Wykonawcy: Agnieszka Grajnert – śpiew, Witold Janiak – fortepian

Paweł Klecki urodził się w 1900 roku w rodzinie włókniarzy. Uczył się gry na skrzypcach pod kierunkiem Róży Schindler-Suess. Został członkiem Łódzkiej Orkiestry Symfonicznej – zespołu, który dał początek dzisiejszej Filharmonii Łódzkiej. Z Orkiestrą był związany do roku 1919 (w tym samym czasie w orkiestrze grał przyjaciel Kleckiego – Aleksander Tansman).

Studiował kompozycję i dyrygenturę w Konserwatorium Warszawskim, także filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Jeszcze podczas studiów w Polsce, rozpoczął studia muzyczne w Berlinie, który w tym czasie stał się istotnym europejskim centrum kultury.

W latach 20. i 30. XX wieku zyskał znaczącą pozycję zarówno jako dyrygent, jak i kompozytor. Z czasem, dzieła Kleckiego wykonywane były przez czołowych dyrygentów w wielu ośrodkach muzycznych na terenie Niemiec. Żydowskie pochodzenie Pawła Kleckiego przyczyniło się do jego wyjazdu z Niemiec po dojściu nazistów do władzy. Najpierw wyjechał do Włoch, gdzie prowadził wykłady w mediolańskiej szkole muzycznej. Następnie znalazł się w Związku Radzieckim, gdzie dyrygował na koncertach w Leningradzie, Baku i Charkowie. Ostatecznie osiadł w Szwajcarii. Doświadczenia drugiej wojny światowej, śmierć jego rodziców i siostry, spowodowały, że zaprzestał komponowania, dlatego jego twórczość z czasem uległa częściowemu zapomnieniu. Do najważniejszych utworów Pawła Kleckiego zalicza się: Sinfoniettę na smyczki, cztery symfonie, koncerty fortepianowy i skrzypcowy oraz pieśni.

Po drugiej wojnie światowej Paweł Klecki zajął się wyłącznie działalnością dyrygencką. Dyrygował renomowanymi orkiestrami. Wśród nich znalazła się między innymi orkiestra Filharmoników Berlińskich i Wiedeńskich oraz Londyńska Orkiestra Symfoniczna. Wśród polskich orkiestr, oprócz Filharmonii Narodowej w Warszawie i Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, dyrygował również zespołem Filharmonii Łódzkiej. Występował w gronie znakomitych muzyków, a wśród solistów z którymi występował znaleźli się: Artur Rubinstein, Pablo Casals, Yehudi Menuchin i wielu innych. Był także dyrektorem Królewskiej Orkiestry Filharmonii w Liverpoolu, Orkiestry Symfonicznej w Dallas, a także orkiestr w Bernie i Genewie. Paweł Klecki zmarł 5 marca 1973 roku w Liverpoolu w czasie próby orkiestry.