31 lipiec 2019
„Lodzermenscha przemysłowy język postępu” to projekt realizowany przez Muzeum Miasta Łodzi przez cztery miesiące (lipiec-październik) 2019 roku, mający na celu utrwalenie zapominanych i wypieranych z powszechnego użycia słów, którymi niegdyś rozbrzmiewały łódzkie domy i ulice.
Jeszcze stosunkowo niedawno większość mieszkańców Łodzi stanowili pracownicy włókienniczych fabryk czy zakładów rzemieślniczych, a słownictwo związane z ich miejscami pracy było w powszechnym użyciu. Dziś jednak po przemianach ustrojowych i gospodarczych niewiele pozostało po przemysłowym charakterze miasta, a postęp technologiczny wyparł tradycyjne zawody, których przedstawicieli jeszcze sto lat temu można było znaleźć na niemal każdej łódzkiej ulicy. Z codziennego języka odeszły tak powszechne dla dawnych łodzian nazwy jak np. folusznik, biuralista, fabrykant czy sukiennik, przez co dzisiaj coraz trudniej w pełni docenić i zrozumieć obiekty historyczne czy dzieła literackie związane z przeszłością Łodzi. Stąd przed Muzeum Miasta Łodzi ogromne wyzwanie związane z koniecznością szczególnej dbałości o zachowanie dziedzictwa językowego – nie tylko tego dotyczącego łódzkich regionalizmów, ale również fachowego nazewnictwa, które niegdyś było codziennością lokalnej społeczności.
W celu zapoznania z ideą projektu „Lodzermenscha przemysłowy język postępu” jak największej liczby uczestników zostaną zorganizowane wydarzenia edukacyjno-animacyjne oparte na interakcji i współdziałaniu (m.in. warsztaty, zabawy, gry), a także prelekcje oraz oprowadzania, dostępne również dla osób z niepełnosprawnościami wzroku i słuchu.
Jednym z trwałych efektów projektu będzie edukacyjna gra planszowa, którą Muzeum Miasta Łodzi zaprezentuje podczas 30. Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi. Rezultaty rzeczowe projektu będą również wykorzystywane w przestrzeni Muzeum Miasta Łodzi, a opracowane scenariusze i pomoce dydaktyczne (m.in. gra edukacyjna, filmy) będą używane podczas warsztatów i lekcji muzealnych w ramach stałej oferty edukacyjnej Muzeum.
Realizacja projektu przez Muzeum Miasta Łodzi pozwoli ponadto uświetnić obchody 120. rocznicy pierwszego wydania powieści Władysława Reymont. „Ziemia obiecana”. Użyte w dziele literackim nazwy, terminy czy zwroty odnoszące się do łódzkich zawodów będą inspiracją do przygotowania treści wydarzeń edukacyjnych, które pozwolą ich uczestnikom na lepsze i dokładniejsze zrozumienie tego niezwykle ważnego dla łodzian utworu.
Projekt “Lodzermenscha przemysłowy język postępu” został dofinansowany ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Ojczysty – dodaj do ulubionych”.