Muzeum Miasta Łodzi od 1975 r. zajmuje się gromadzeniem i prezentowaniem zbiorów poświęconych historii Łodzi i jej mieszkańców, badaniem dziejów miasta, a także upowszechnianiem wiedzy o jego przeszłości oraz współczesności. W polu zainteresowań instytucji mieści się zarówno przemysłowe dziedzictwo miasta, jego wielokulturowa tożsamość, architektura, sztuka i rzemiosło, jak i kultura popularna, sport oraz zwyczaje życia codziennego. Główną siedzibę Muzeum stanowi położony w sercu Łodzi dawny Pałac Rodziny Poznańskich. Bogatą kolekcję zgromadzoną w tym historycznym budynku uzupełniają zbiory prezentowane w oddziałach MMŁ: Muzeum Sportu i Turystyki oraz Muzeum Kanału „Dętka”.
Dziedzictwo Poznańskich, jednego z najważniejszych rodów fabrykanckich XIX-wiecznej Łodzi, od początku znajduje się w centrum działalności Muzeum. Wzniesiona na życzenie rodziny Poznańskich monumentalna rezydencja stanowi symbol dynamicznego rozwoju miasta, które w ciągu zaledwie kilkudziesięciu lat przekształciło się z małej osady w centrum przemysłu włókienniczego Królestwa Polskiego. Podróż wgłąb dziejów wielonarodowościowej metropolii rozpoczynamy na paradnej klatce schodowej, znanej z ekranizacji „Ziemi obiecanej” w reżyserii Andrzeja Wajdy. Na pierwszym piętrze pałacu na odwiedzających czekają bogato dekorowane przestrzenie reprezentacyjne oraz prywatne apartamenty mieszkalne. Wnętrza utrzymane są w duchu eklektyzmu, czyli charakterystycznej dla przełomu XIX i XX w. swobodnej mieszanki wielu stylów historycznych, wzbogaconego o elementy secesyjne.
Wystawy prezentowane w Muzeum Miasta Łodzi nie tylko kreślą obraz życia zamożnych fabrykantów czy wybitnych jednostek, przybliżają także codzienność tysięcy robotników i mieszczan wspólnie budujących tożsamość miasta. Wystawa „Na wspólnym podwórku – łódzki tygiel kultur i wyznań” wprowadza nas w wybrzmiewającą wieloma językami przestrzeń Łodzi zamieszkiwanej przez Polaków, Niemców, Żydów i Rosjan. Z kolei „Łódź w Europie. Europa w Łodzi. Ziemia obiecana wczoraj i dziś” śledzi fenomen błyskawicznego rozwoju tej nowoczesnej metropolii. W lepszym wyobrażeniu sobie scenerii minionych zdarzeń pomaga precyzyjnie wykonana „Makieta dawnej Łodzi”.
Nieopodal głównej siedziby, na Placu Wolności, Muzeum Kanału „Dętka” oferuje unikalną możliwość zajrzenia pod powierzchnię industrialnej Łodzi, i to dosłownie. To udostępniony do zwiedzania zabytek hydrotechniki – podziemny owalny zbiornik na wodę deszczową. O sportowych aktywnościach i sukcesach łodzian opowiada wystawa w drugim oddziale Muzeum Miasta Łodzi, czyli Muzeum Sportu i Turystyki.
Oprócz zróżnicowanych wystaw stałych Muzeum regularnie prezentuje nowe wystawy czasowe, korespondujące z najważniejszymi obszarami zainteresowań instytucji. Upowszechnianiu wiedzy i inicjowaniu dialogu z odbiorcami służy także szeroka oferta edukacyjna dla wszystkich grup wiekowych, wydarzenia oraz projekty.
