Muzeum Kanału „Dętka”
Filia Muzeum Miasta Łodzi
Muzeum Kanału „Dętka” to znajdujący się pod powierzchnią Placu Wolności w Łodzi owalny zbiornik na wodę deszczową, stanowiący zabytek hydrotechniki. Został wybudowany w 1926 r. i pierwotnie mieścił ok. 300 metrów sześciennych deszczówki, gromadzonej w celu płukania miejskiej sieci kanalizacyjnej. Zaprojektowany przez brytyjskiego inżyniera, Williama Heerleina Lindleya, zbiornik był jednym z pierwszych odcinków miejskiej kanalizacji. Nadzór nad całością prac konstrukcyjnych sprawował inżynier Stefan Skrzywan, budowniczy łódzkich wodociągów.
„Dętka” jest pierwszym w Polsce kanałem otwartym dla zwiedzających, co czyni z niej pionierskie założenie muzealne i niepowtarzalną atrakcję turystyczną w skali kraju. Wykonany z czerwonej cegły korytarz ma ponad 142 metry długości, ok. 1,5 metra szerokości i 1,87 metra wysokości, co sprawia, że większość gości może nim swobodnie spacerować, obchodząc pod ziemią jeden z głównych placów miasta.
Działalność Muzeum Kanału „Dętka” nie ogranicza się do udostępniania podziemnej przestrzeni zwiedzającym. Odbywają się tu zajęcia edukacyjne i wydarzenia skierowane do dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów, zarówno grup, jak i gości indywidualnych. „Dętka” jest również chętnie wynajmowana przez organizatorów sesji zdjęciowych, plenerów filmowych, gier miejskich czy spotkań integracyjnych.
Regulamin zwiedzania Muzeum Kanału Dętka
W Muzeum Kanału „Dętka” można podziwiać wystawę opracowaną przez awangardowego artystę Roberta Kuśmirowskiego. Ekspozycja w „Dętce” powstała w wyniku jego współpracy z Galerią Manhattan oraz Zakładem Wodociągu i Kanalizacji w Łodzi. Zainteresowanie Roberta Kuśmirowskiego łódzkimi kanałami sięga 2006 roku kiedy Galeria Manhattan zaprosiła go do udziału w wystawie „Łódź – Warszawa. Miasta Binarne. Utopia i rzeczywistość”.
Przez krytyków Kuśmirowski nazywany jest „geniuszem atrapy”, „genialnym imitatorem”, „fałszerzem i manipulatorem rzeczywistości” – większość jego prac oparta jest bowiem na rekonstrukcji i kopiowaniu, czy też tworzeniu łudząco podobnych imitacji starych przedmiotów, dokumentów, fotografii a nawet sytuacji. W ramach projektu „Kanał” Kuśmirowski powrócił do miasta swego urodzenia, by w ciągu dwóch letnich miesięcy przemierzyć wymurowane po mistrzowsku łódzkie kanały w poszukiwaniu śladów ludzkiej obecności, przedmiotów pozostawionych przez budowniczych.
W wyniku podjętych przez artystę badań i analiz archiwaliów, dokumentów i przedmiotów o charakterze muzealnym (ze zbiorów ZWiK), powstała dokumentacja fotograficzna i filmowa, która posłużyła do stworzenia prac będących częścią stałej instalacji w nieczynnym zbiorniku wodnym. Dzięki interwencji Kuśmirowskiego „Dętka” jest nie tylko ważnym zabytkiem hydrotechniki ale także miejscem prezentacji sztuki.
Robert Kuśmirowski to performer, autor instalacji, obiektów, fotografii, rysunków. Urodził się w 1973 roku w Łodzi. W latach 1998-2003 studiował na Wydziale Artystycznym Instytutu Sztuk Pięknych na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, gdzie uzyskał dyplom w pracowni rzeźby prof. Sławomira Andrzeja MieleszkiW 2005 roku otrzymał „Paszport” Polityki w kategorii sztuki wizualne – nagrodzono go za „tworzone z rozmachem dzieła, które na nowo stawiają pytania o skuteczność iluzji w sztuce”. Związany z Fundacją Galerii Foksal w Warszawie. Mieszka i pracuje w Lublinie.